Szanowni Państwo.
33 rocznica wprowadzenia stanu wojennego jest dla nas wszystkich dobrą okazją do zorganizowania okolicznościowych debat czy dyskusji dotyczących najnowszej historii Polski, w tym w szczególności tej na temat okoliczności, uwarunkowań oraz tła historycznego wydarzeń rozgrywających się w ostatnim ćwierćwieczu XX wieku.
Warto podkreślić, iż szczególnie dla najmłodszego pokolenia Polaków, wydarzenia sprzed ponad trzydziestu lat mają już wymiar historyczny a to znaczy, że nie towarzyszy im już ładunek emocji wynikający z osobistego zaangażowania w działalność opozycyjną czy też ten wynikający z pełnienia ról w ówczesnym systemie władzy.
Dobrym przykładem prowadzenia „żywej” nauki historii min. poprzez debaty jest II L.O. W Gorzowie Wlkp.. Zawsze z dużym podziwem spoglądałem na różnorakie organizowane przedsięwzięcia.
Jednak co do ostatniej debaty – dotyczącej stanu wojennego chciałbym krytycznie odnieść się do formuły oraz, w moim odczuciu, nieobiektywnego charakteru tej debaty zorganizowanej w II L.O. w Gorzowie Wielkopolskim, która to debata może stanowić znakomitą ilustrację tego jak nie można i nie powinno rozmawiać się o najnowszej historii Polski. Zarówno dobór dyskutantów jak i dominacja jednoznacznie prawicowego dyskursu historycznego w sposób oczywisty upraszcza, zafałszowuje i wyjaławia przedmiot historycznej analizy jakim jest wprowadzenie stanu wojennego.
Serwowanie w różnych przekazach jednostronnej, bezalternatywnej, „ipeenowowskiej” wersji wydarzeń bez pogłębionej wiedzy na temat sytuacji geopolitycznej, gospodarczej i społecznej czy międzynarodowej sprowadza się do wykreowania czarno-białego, radykalnie ahistorycznego spojrzenia na stan wojenny. Obrazu, w którym dominują: bezprzykładne bohaterstwo i patriotyzm opozycji oraz brutalna, dzika opresja państwa policyjnego jakim miał być PRL. Iż tak nie było świadczy nie tylko utrzymujący się niezmiennie od lat duży odsetek Polaków mający własny, często pozytywny stosunek do postaci gen. Wojciecha Jaruzelskiego ale właśnie także odmienny od „ipeenowskiego” pogląd na temat okoliczności wprowadzenia stanu wojennego.
Debata w II L.O. zmobilizowała mnie do napisania tego oświadczenia, gdyż jednostronny przekaz najnowszej „ipeenowowskiej”historii toczy się od szkoły poprzez media na części uczelni skończywszy.
Jako przedstawiciel polskiej lewicy upominam się o rzetelną, historyczną debatę o najnowszej historii polski. Kreowanie obecnych podziałów politycznych w oparciu o niepełną a co za tym idzie nieprawdziwą wiedzę na temat przyczyn oraz okoliczności wprowadzenia stanu wojennego jest czymś niewłaściwym czy wręcz haniebnym. Chętnie wziąłbym udział w debacie, która w możliwie pełny i bezstronny sposób odzwierciedliłaby złożoność oraz tragiczność tamtego czasu. Myślę, że Polacy są gotowi do rozmowy o najnowszej historii Polski bez zaciekłości, z uwzględnieniem racji wielu stron. Warto uczyć młodych ludzi tego, iż na historię współczesnej Polski składają się mniej lub bardziej skomplikowane motywacje, postawy czy wartości ich rodziców i dziadków, nie zaś tylko tego, że połowa z nich stała tam gdzie ZOMO.
Bogusław Wontor